дегазация

газдан тазарту, зақымдалған объектілердегі улағыш заттарды жою. Тұрақты улағыш заттармен уланған жерлерді, қорғаныс бекіністерін, соғыс техникасын, азық-түлікті, ауыз суды, т.б. зиянсыздандыру. Д-ны жүргізу тәсілдерінің ең тиімдісі — химиялық тәсіл: дегазациялық заттармен оқшауландыру (зиянды қасиеттерін жою), Д-лаушы ерітінділер бүрку, тұрақты улағыш заттарды ерітінділермен жуу, суға қайнату, уланған жер қабаттарын зиянсыздандыру, уланған заттарды қыздыру (балқыту), уланған жерге жанғыш материалдарды жағу. Қару-жарақтар мен әскери техника толық дегазацияланады. Әскери бөлімдерде Д-лық жұмыстарға Д-лық су сепкіш машиналар, гидро-пульттер, комплектілер мен аспаптар және әр түрлі Д-лаушы заттар қолданылады. Ерітінділер ретінде және қару-жарақ пен әскери техникадағы улағыш заттарды жууға бензин, керосин, спирт, т.б. сұйық заттар қолданылады. Д-лық заттар белгілі бір жерді, әскери техниканы, көлік құралдарын Д-лауға немесе техникалық тәсілмен жердің, қардың уланған қабаттарын ысыруға пайдаланылады. Бұл жұмыстарға автотаратқыш станциялар, аспалы Д-лық аспаптар және жол машиналары (грейдерлер, бульдозерлер, қар тазалағыштар, су себетін машиналар, скреперлер, т.б.) қолданылады. Көлемі аз Д-лық жұмыстарды жаяу әскерлер көбінесе механикалық тәсілмен жүргізеді. Д-лаушы заттарға хлорлы әк, кальций гипохлоритінің тұздары, сілті, т.б. жатады. Д-лық заттарды дайындауға керекті ғ1 Д-лық еріткіш – 1 пайыздық дихлорамин ерітіндісі немесе 5 пайыздық гексахлормеламиннің дихлорэтанды ерітіндісі. Бұл еріткіштер ипритті, азотты ипритті, люзитті зиянсыздандыруға және қару-жарақ пен әскери техникалардағы бактерияларды Д-лау мен дезинфек-циялауға қолданылады. ғ2 Д-лық еріткіштер нерв жүйесін салдыққа ұшырататын улағыш заттарды зиянсыздандырады. Қарсыластың химиялық және бактериологиялық шабуылынан кейінгі зардапты жою үшін сол жерді Д-лайды және дезинфекциялайды. Д-лық жұмыстарды жүргізуге бөлімдер мен бөлімшелердің адам құрамы пайдаланылады.